Metafora czy metonimia? Jednak synonimia
24 stycznia 2016
Chciałbym spytać, czy poniższe wyrazy to przykład metafor czy metonimii:
Koalicja apostatów, niewiernych i renegatów szyickich.
Odpowiedź PJ:
Rozumiem, że chodzi o wyrazy: apostata, niewierny i renegat. Otóż nie są one ani metaforami, ani metonimiami, a synonimami, i to bardzo zbliżonymi do siebie. Pomijając nawet ich odcienie znaczeniowe w islamie, w każdym z nich jest wspólny sem, czyli element znaczeniowy 'zdrada'. Słowniki języka polskiego zaznaczają nawet tę bliskoznaczność.
W tekście, w jakim się te trzy wyrażenia pojawiły koło siebie, widziałbym funkcję wzmacniającą i ekspresywną. Taki charakterystycznymi "trójkami" operował np. Stefan Żeromski, które w jego prozie stały się uciążliwą manierą.
Andrzej Kominek, IFP UJK